Monday, October 5, 2015

APAY A NALATAK LA UNAY TI ALDUB?


KARKARNA ti kawaya ti trapiko kadagiti kangrunaan a kalsada iti Metro Manila aglalo iti pangngaldaw ken iti Sabado. Kadagiti ngamin pagtaengan, nakamulagat amin dagiti bumalay iti telebisionda. Uray kadagiti tiendaan wenno panganan, kasla maisardeng amin a garaw ti komersio ta ti laeng telebision ti nakaiturongan ti mulagat dagiti aglaklako ken aggatgatang. Kasla agbuybuyada iti napateg a laban ni Manny Pacquiao idiay Las Vegas. Ngem imbes a riaw ken pananguyaw, dagiti ketdi ellek, garikgik ken naragsak a kankantiaw, lallaki man wenno babbai, ubbing wenno nataengan, ti mangngeg iti panangbuyada iti aglatlatak ita a pabuya iti telebision iti oras ti pangngaldaw.

Maigapu amin dagitoy iti kalyeserye a pagbidbidaan ti Aldub, wenno ti naglaok a nagan da Alden Richards ken Yaya Dub (Maine Mendoza) a bida ditoy. Mabuya ti kalyeserye a kas paset ti “All for Juan, Juan for All” a segment ti Eat Bulaga iti GMA 7. Kadua da Alden ken Yaya Dub dagiti mainstay a komediante a da Wally Bayola nga agak-akem a Lola Nidora, Jose Manalo ken Paolo Ballesteros.

Adayon a nalatlatak dagiti agpareha nga AlDub ngem ni Pacquiao idi panawen a kampeon daytoy. Ken no karera koma, nawatiwaten ti nangitarayan ti AlDub kadagiti agkakalatak ita a loveteam iti showbiz.

Idi laeng Hulio a simrek ti karakter ni Yaya Dub iti kalyeserye a kas maysa a suplada a private nurse ken personal assistant ni Lola Nidora. Saan nga agsasao no di ket pasurotanna laeng dagiti kanta a kas iti ar-aramidenna iti naglatak a Dubsmash-na iti YouTube. Ngem naglatak daytoy kalpasan ti eksena a nakitana iti TV screen ni Alden, co-host iti “That’s My Bae” segment, a maysa gayam kadagiti crush-na iti showbiz. Dita a nangrugi iti suronsuron agingga a napa-kilig-na dagiti agbuybuya. Ditoy metten a nayaramidan iti istoria wenno kasla love story dagiti dua, nga agkita wenno “aginnaremda” laeng babaen ti split screen iti telebision. Adda iti Broadway Centrum Studio ni Alden idinto nga adda iti kalsada ni Yaya Dub.

Aksidente Laeng ti Rugi ti Amin

Namitlon a nagkita iti personal dagitoy, umuna, iti contest a Bulaga Pa More! wildcard round a nakapasamakan ti panagkitada iti backstage, ngem nabangenan ti playwud ti gundaway koma a makapaginnassidegda. Maikadua, ti panagsarakda iti parking lot a kas agpada a biktima iti panagkidnap nga insayangkat ni Dhurriz (nga apo ni Lola Nidora, nga inakeman met laeng ni Wally), ken maikatlo, ti umuna ken apagbiit a panag-date-da iti studio.

Aksidente amin ti napasamak, kas kuna ti resident director ti Eat Bulaga a ni Mike Tuviera, ta awan met kano ti plano nga agkapareha dagiti dua iti telebision. Ginundawayanda laeng iti nakitada a “kilig” wenno “chemistry” iti nagbaetan dagiti dua, a mangguyugoy iti interes dagiti agbubuya a mangsurnad iti sumaruno a mapasamak.

Nagballigi ti instant loveteam da Alden ken Yaya Dub, saan laeng nga iti telebision (timmayok ti reyting ti Eat Bulaga), no di pay ket iti social media. Nagtultuloy a nag-trending ti segment ti AlDub iti Twitter, a nangdadael amin a rekord iti social media. Immabot iti 12.1-milion ti naurnong a tweet iti hashtag nga AlDubMostAwaitedDate, iti uneg laeng ti 24 nga oras idi Septiembre 19. Maipapan daytoy iti umuna a gundaway a nag-date dagiti dua. Inatiw daytoy ti dati a bukodda met laeng a rekord a nasurok a 6-milion a tweets babaen ti hashtag nga AlDubtheAbduction, wenno ti eksena a nakidnap dagiti agpareha a naipabuya idi Septiembre 12.

Ken saan laeng nga iti Twitter a timmayok ti AlDub, uray pay kadagiti public online sources, a kas kadagiti maiposte iti Facebook, kadagiti blog ken forum, ken kadagiti online news articles. Iti naminsan, nagbalin pay a banner story ti Philippine Daily Inquirer ti AlDub, ken nagbalin a topiko iti kolum ni Randy David iti isu met laeng diario. Nakatulong pay ti panaglatak ti pannakadakdakamat ti naganda kadagiti tweet, Instagram ken FB post dagiti dadduma nga artista ken nalalatak a personalidad, karamanen dagiti politiko. Ngem immun-unan nga imbaga ni Senador Tito Sotto, a maysa kadagiti main host ti Eat Bulaga, a dida palubosan ti AlDub a maaramat iti kampania ti asino man a politiko inton eleksion ti 2016.

Nadakamat ni Mar Roxas ti AlDub idi uy-uyotanna pay laeng ni Senador Grace Poe a katiketna inton 2016, ken inusarna pay ti nalataken a tagline ti kalyeserye a “takdang panahon” (maiturong iti panaguray ti Liberal Party iti panagtung-ed ti senadora). Itay nabiit, impeksa met ni Bise-Presidente Jejomar Binay ti panggepna a mangala ken ni Alden a mangakem iti biagna iti pelikula no bilang ta adda maaramid a kasta.

Madakdakamat met ti AlDub kadagiti sermon dagiti papadi iti simbaan. Nagbalin pay a topiko ti panaglatak ti AlDub iti diskusion iti maysa a klase iti Unibersidad ti Filipinas. Maipapan daytoy iti napintas a mensahe ti kalyeserye kadagiti agbuybuya.

Ken kangrunaanna, timmayok ti karera ni Alden iti showbiz, kasta met ken ni Yaya Dub uray mangrugrugi pay laeng. Addan dua a komersial dagiti dua iti telebision, ken manayonanto pay kano iti mabiit, ken adda payen pelikula a nagkaduaanda a maipabuya iti Metro Manila Filmfest inton Disiembre.

Dagiti Pormula iti Balligi ti AlDub

Ngem ania kadi ti rason ta nagklik la unay ti AlDub?

1. “Aldub Nation.” Nakatulong a dakkel ti AlDub Nation, wenno awagda kadagiti napudno a fans wenno mangsursurot iti mapaspasamak iti AlDub iti telebision ken social media. Naayat dagitoy nga ag-tweet ken mangdakamat iti AlDub iti social media, tunggal maipabuya ti baro nga eksena iti Eat Bulaga. Gapu ta napudnoda a fans, nabileg ti gagemda a makaala iti riniwriw a tweet wenno mangartap iti agdama a rekord.

2. Makita dagiti fans ti bagida iti pabuya. Mayarig man ti split screen dagiti dua iti long-distance a relasion dagiti pamilia nga adda iti abrod ti ina wenno ama, a makapagpatpatangda laeng wenno mapatpatibker laeng ti linnangenda babaen ti komunikasionda iti Skype wenno Viber. Malaksid pay a nalaka a makulding ti rikna dagiti agbuybuya kadagiti masansan metten a tema dagiti drama a kas dagiti ubbing nga adda crush-na, dagiti agiinnarem nga agtutubo nga adda estrikto a nataengan a mangbangen iti ayan-ayatda, ken dagiti mamati nga adda forever wenno agnanayon nga ayat.

3. Napintas ken karkarna ti taray ti istoria. Saan a predictable wenno saan a nalaka a mapugtuan ti taray ti estoria; gapu daytoy iti karkarna a format ti pabuya. Awan ti ania nga iskripna, ken kasla makakaammo lattan dagiti bida a mangdiskarte kadagiti dialogo ken aktingda. Ken gapu ta natibnokan iti komedi, nalaka laeng a makatiliw iti interes dagiti agbuubuya, a kasla mangbalbalatong dagiti bida ngem adda met masursurot a taray ti istoria. Saan a kas kadagiti masansan a mabuybuya iti telebision. Ken uray kadaanan ti plot wenno pagtartarayan ti istoria, wenno kasla ordinario laeng a love story dagiti agtutubo, naisabsabali ken moderno ti pannakaiparangna, kas iti panagaramat iti split screen iti komunikasion, ken iti Dubsmash, a maysa a mobile app. Agpaut laeng iti 30 a minuto ngem makapneken ti mabuya.

4. Adda napintas nga adal. Malaksid a manglinglingay, adda pay ibagbaga ti kalyeserye a manglukat iti kapanunotan wenno mangriing iti pannakaawat dagiti agbuybuya kadagiti banag a mainaig iti ayan-ayat, a kas iti kanayon nga ipalpalagip ni Lola Nidora, ken iti relasion dagiti kameng ti pamilia. Mangipaay pay daytoy iti komentario maipapan iti gimong. Iti maysa nga episode, nangited iti pammagbaga ni Lola Nidora iti dakes nga epekto ti panagpasuksok tapno maala laeng ti kayat ti maysa a tao, ti pananglimlimo ken ti panagusar iti kinabaknang tapno ayaten ti sabali a tao. Uray pay ti Catholic Bishop Conference of the Philippines, aprobado iti pabuya ket dinaydayawna ti mensahe nga idandanon daytoy kadagiti agbuybuya aglalo iti maysa nga eksena nga intal-o ni Lola Nidora ti kinapateg ti moralidad ken kinasagrado ti panagasawa.

5. Ammoda iti mangkiki kadagiti agbuybuya. Manipud idi mangrugi ti “kilig” iti damo a panaginnisem da Alden ken Yaya Dub iti telebision, nabaelan nga intululoy daytoy dagiti mannurat ken direktor ti kalyeserye. Pagsayaatanna ta saanda a naplano wenno impilit ti panagpareha dagiti dua, isu a kasla natural laeng ti reaksion dagiti dua kadagiti panangsuronsuronda kadakuada. Gapu iti ay-ayattayo iti sinnuron aglalo kadagiti agtutubo iti kulturatayo, nalaka a naawis ti interes dagiti agbuybuya a no kua, makisinsinnuronda metten. Ti nakaay-ayat pay ditoy, saanen a kasapulan ti Eat Bulaga ti promosion ti loveteam-da wenno agaramatda kadagiti press release tapno makaawisda iti adu nga agbuya. Naglatak laeng dagitoy gapu iti panangiparangda iti no ania man ti adda a kababalinda.

6. Makapakatawa la unay. Adu metten dagiti loyal viewer ti Eat Bulaga ken kangrunaan a rason ti panagtalinaedda a mangbuybuya ti pannakaay-ayoda iti komedi dagiti main host, ta malaksid a beteranon a komediante dagiti tallo—da Tito, Vic ken Joey, nalaing pay nga agpakatawa dagiti segment host iti “Juan for All, All for Juan” a da Jose, Wally ken Paolo. Ket iti pannakainayon ni Yaya Dub, ad-adda a nakuldingna ti aayatan ti dadduma aglalo dagiti lallaki a makabuya met iti komedi ti maysa a napintas ken naubing a balasang nga awan ti ania nga arte ti bagina nga agpakatawa iti kamera. Kas man la agbuybuyada laeng iti stand-up comedy, ken pagsayaatanna ta libre daytoy.

7. Tayming. Natumpongan ti AlDub ti umisu nga usar ti bileg ti social media iti mainstream television. Aggapu daytoy a komentario ken ni Boy Abunda, nalatak a host ti maysa nga entertainment show iti ABS-CBN. Naglatak ni Yaya Dub gapu dagiti mabuya iti YouTube a Dubsmash-na maipapan ken ni Kris Aquino, ket ti kaaddana ngarud iti telebision, segun ken ni Abunda, napasurotna dagiti follower-na, nga isuda metten ti nangpapaadu iti panaggaraw dagiti komento ken pannakaiwaras ti impormasion iti social media. Isu a daytoy ngarud ti karit kadagiti estasion, ti gumiddan iti uso a mapagtipon ti traditional media ken ti social media iti telebison tapno dida maatiw iti reyting. Adda agpayso fan base ti social media ngem no tao koma dagitoy, awan ti lasagda wenno virtual laeng. Ket no maitibnok daytoy iti telebision, wenno maaramat ti bileg ti kinaaduda, ad-adda nga aglatak ken mapabileg dagiti maipabpabuya a programa.

AGPAYSO a maar-aramat dagiti pabuya, iti sine man wenno telebision, a pangpukaw laeng iti ania man nga agdama a marikrikna a rigat wenno parikut dagiti tattao, a no maminsan apagbiit laeng dayta a “kilig” a mariknada ket iti ad-adu nga oras, agsublidanto met laeng iti realidad ti biag. Ngem kadagiti kakastoy a pabuya a kas iti kalyeserye ti Eat Bulaga, nasayaat met bassiten a manglinglingay kadagiti agbuybuya ken mangipaay iti adal.

Kas dagiti uso wenno dagiti naglatlatak metten a love team, dumtengto met ti panawen nga aglumen ti nagan nga AlDub. Ngem saanton a nasakit ti nakem dagiti fans, ta mapanunotda nga iti naminsan a paset ti biagda, adda naisabsabali a pabuya a nanglinglingay kadakuada. 

(Basaen ti orihinal a bersion daytoy iti Bannawag, Oktubre 5, 2015.)