Saturday, January 23, 2010

2010: TAWEN MANEN DAGITI BOSKINGERO A FILIPINO?



TAWEN ni Manny Pacquiao ken dagiti padana a boksingero a Filipino ti 2009. Awanen ti mangsalungasing pay iti dayta.


Idi maagaw ni Pacquiao WBO welterweight title manipud ken ni Miguel Cotto babaen ti technical knockout (TKO) iti maika-12 a rikus iti nakalalagipen a rangetda iti Las Vegas idi Nobiembre, nagun-odna ti maikapito a titulo iti agduduma a dibision. Maysa daytoy a kabarbaro a rekord iti pakasaritaan iti boksing.

Ken iti panagserra ti tawen, inalunosna dagiti napapateg nga award iti Ring Magazine, ti makunkuna a bibilia iti boksing. Iti naudi a panangranggo ti magasin kadagiti boksingero para iti pound-for-pound title, ni Pacquiao latta ti nakaala iti numero uno. Ti naudi a labanda ken ni Cotto ti nakaala iti Event of the Year, ken ti Round 3 iti isu met laeng a rangetda ti nakagun-od ti pammadayaw a Round of the Year. Ti met panangpaturogna ken ni Ricky Hatton iti maikadua a round iti labanda idi Mayo ti naipaayan iti pammadayaw a Knockout of the Year. Ken adu pay a pammadayaw kas iti Male Athlete of the Year manipud iti United States Sports Academy (USSA), Best Fighter iti 2009 ESPY Awards, ken Fighter of the Year iti WBC.

Kas ken ni Pacquiao, nagrimat met ti nagan dagiti padana a Filipino a boksingero. Iti panagserra iti tawen, nairaman ti nagan ni Johnreil Casimero, 19, kadagiti kampeon a Filipino idi masukdalna ti titulo a baro a WBO interim light flyweight champ babaen ti panangpadisina iti TKO ni Cesar Canchila a taga-Colombia iti maika-11 a rikus iti labanda iti bisperas iti Paskua idiay Nicaragua.

Da ngarud Pacquiao ken Casimer
o ti mangbukel ti mararaem a listaan dagiti kampeon a pakaibilangan da Nonito Donaire (WBO interim world super-flyweight ken maika-6 iti pound-for-pound), Donnie Nietes (WBO minimumweight), ken Rodel Mayol (WBC light-flyweight). [Naabak ni Brian Viloria IBF flyweight champion iti panagserra ti 2008 a labanna kontra ken ni Carlos Tamara a taga-Colombia, a napasamak iti Pasay City itay Enero 23. Idinto a nadepensaan ni Nietes ti koronana kontra ken ni Jesus Silvestre iti nasao met laeng a aldaw ken lugar.]

MANGRUGIN A RAEMENDA DAGITI BOKSINGERO A FILIPINO

Ken inton Pebrero 13 iti Las Vegas Hilton, batang met a depensaan ni Donaire ti titulona kontra ken ni Gerson Guerrero ti Mexico. Napauluan ti “Latin Fury 13/Pinoy Power 3” ti nasao a laban nga inorganisa ti Top Rank a kukua ni Bob Arum. Kadua ni Donaire a makiranget ditoy dagiti padana a Filipino a boksingero, da Ciso “Kid Terrible” Morales, Gerry Peñalosa ken Mario Bernabe Concepcion. Padasen ni Morales (di pay naabak iti 14 a labanna) nga iraman ti naganna iti listaan dagiti kampeon a Filipino no mapadisina ti agdama a kampeon iti WBO bantamweight division a ni Fernando Montiel. Sanguen met ni dati a kampeon (bantamweight) Peñalosa ni Eric Morel ti Puerto Rico, kapadana a contender iti WBO bantamweight division; idinto a ni Mario Santiago ti Puerto Rico ti makasango met ni Concepcion.

Maipalagip nga iti Pinoy Power 2 nga intuyang met laeng ti Top Rank a napasamak iti Las Vegas idi Agosto 15 itay napan a tawen, nagballigi ti dua a Filipino a nangpadisi kadagiti karangetda: inatiw ni Donaire ni Rafael Concepcion ti Panama, idinto a pinatumba ni Mark Melliguen, contender iti junior welterweight, ni Ernesto Zepeda ti Cuba. Naabak ditoy ni Concepcion kontra ken ni WBO featherweight champion Steven Luevano ti Estados Unidos gapu iti disqualification, wenno gapu iti panangdanog ni Concepcion iti kalabanna uray napatiten iti kampanilia iti panagsardeng iti maika-7 a rikus.

Mamati ni Bob Arum a kas kadagiti Latino nga aggapu kadagiti pagilian iti Central ken South America, adda met inalat dagiti Filipino a boksingero. Malaksid kada Pacquiao ken Donaire, patien ni Arum nga adu pay ti nalalaing a boksingero a Filipino ket babaen ti panangirugina iti serye para kadakuada, maipakitana ti world-class a kalidad dagiti Filipino iti agpang ti boksing. Kapada daytoy ti serye dagiti Latino (Latin Fury) nga inrubuat met laeng ni Arum. Mangnamnama ngarud ni Arum a kalpasan ti panagturay ni Pacquiao iti boksing, adunto pay ti mapatanor a kampeon a Filipino iti uneg ti sangapulo a tawen.

PACQUIAO VERSUS CLOTTEY INTON MARSO 13

Ken inton Marso 13, batang met ni Pacquiao a depensaan ti titulona kontra ken ni Joshua Clottey iti Dallas. Saan a natuloy ti laban ni Pacquiao kontra ken ni Floyd Mayweather Jr., awan pay iti abakna iti 40 a labanna, nga immuna a naituding iti isu met laeng a petsa iti Las Vegas. Ni Mayweather ti dati nga ari ti pound-for-pound ngem idi agretiro daytoy idi 2008, nayawat ken ni Pacquiao ti titulo. Ket ti labanda ti mangibaga koma no asino kadakuada ti pudpudno nga ari ti boksing.

Kayat ngamin ti kampo ni Mayweather a maaramat ti pagalagadan iti United States Anti-Doping Agency (USADA) a mangisaysayangkat iti drug test kadagiti atleta iti Olympics. Ditoy, maalaan iti sampol iti dara ken isbo dagiti boksingero iti ania man nga aldaw (“random”) iti naituding a panawen a panagsanayda. Umanamong ti kampo ni Pacquiao ken ti Top Rank a promoterna a maalaan iti dara ken isbo ni Pacquiao ngem di rumbeng a mapasamak ti drug test iti uneg iti 30 nga aldaw, ta makaapekto kano daytoy iti bilegna, malaksid no ibilin ti Nevada State Athletic Commission, ti kangrunaan a komision a mangisaysayangkat ti drug test kadagiti propesional a boksingero. Kayatna a sawen, ti NSAC a kas lehitimo a komision para iti boksing, saan ket a ti pagalagadan ti USADA a kasi ti kayat a mapasamak ti kampo ni Mayweather, ti masurot.

Segun ken ni WBC Presidente Don Jose Sulaiman nadalus ni Pacquiao iti ania man a droga, ken awan ti pakaabakanna no di man mapasamak ti laban ta sitatalinaed ti dayaw ni Pacquiao ken adayo nga ad-adu ti nagapuananna ngem ni Mayweather.

Kagiddan ti negosasion ti dua a kampo a pannakarisut ti susikda mainaig iti drug test ti panangibaga ni Pacquiao nga idarumna ti Golden Boy Promotions nga akin-iggem ken ni Mayweather, ken ti boksingero a mismo ken ti amana iti kaso a slander wenno panangperdi ti dayawna gapu iti panangiwarwarasda iti damag nga agus-usar daytoy iti droga a makatulong iti pisikal a bilegna iti boksing.

Kalpasan ngarud nga awan ti nagturturongan ti negosasion, kapilitan a nangbirok ni Arum ti sabali a kalaban ni Pacquiao ket ni Clottey, a taga Ghana, a naudi a nakalaban ni Cotto idi Nobiembre ti napilida.

PACQUIAO PARA DIPUTADO ITI 2010

Kabayatanna, saan laeng a ti labanna kontra ken ni Clottey ti pakabuongan iti ulo ni Pacquiao iti agdama. Adda pay met ranget a kasapulan a maipangabakna. Daytoy ti ranget iti kinadiputado iti kakaisuna a distrito ti Sarangani kontra ken ni Roy Chiongban, negosiante ken kabsat ti situtugaw a diputado a ni Rep. Erwin Chiongbian, iti eleksion inton Mayo.

Kasla man ngarud boksing ti panagkita ni Manny Pacquiao iti politika. Uray knockout ti nasaparanna manipud iti kalabanna, ni Rep. Darlene Antonino Custodio, iti eleksion iti kinadiputado iti umuna a distritoiti South Cotabato idi 2007, mamati nga adda latta sumaruno a rikus, wenno sumaruno nga atar a pangpadasanna manen a sukdalen iti kalikagumanna a titulo.

Ken kas iti labanna iti boksing, kasapulan ti napasnek ken napaut a panagsagana. Awan duaduana a nabusbuslon ita ti pirakna ngem idi 2007, nalatlatak nga adayo ken dinan kasapulan nga ipaawat ti kinapasnekna nga agserbi kadagiti kailianna. Ken kasapulanna ti nabileg a partido a mangitag-ay kenkuana. Manipud iti Kampi, ti partido ni Presidente Arroyo nga immuna a nakikappenganna, immakaren ni Pacquiao iti Nacionalista Party ni Manny Villar, a nalatlatak nga adayo ngem ti kandidato ti administrasion.

Ngem ti saludsod ditoy: Ipalubos kadi dagiti taga-Sarangani nga ipamaysa laengen ti ingungotenda a boksingero ti agbalin a politiko babaen ti panagdiputadona? Maipalagip nga awan ti adu a nangibutos kenkuana idi damona iti sumrek iti politika iti South Cotabato iti laksid ti kinalatakna ken kaadu ti pirak nga inusarna, ta kayat ti kaaduanna a kalugaranna nga iparikna a dakdakkel ti maitulong ni Pacquiao kadakuada no ituloyna nga itag-ay ti pagilian babaen ti karkarna a siglatna iti ring.

AGBOKSING LAENGEN

Rumbeng a maanag ni Pacquiao nga iti ruar ti boksing, awan ti bileg ti kinalatakna, no di man ket ar-ramaten laeng daytoy dagiti politiko ken negosiante para kadagiti bukodda a pagimbagan. Ta kas met iti padasna iti politika ti mapaspasamak iti panagartista ni Pacquiao. Iti napalabas a Metro Manila Filmfest, nailuges laeng iti box-office ti nagbidaanna a pelikula a “Wapakman.” Adda daytoy iti kutit iti listaan iti napastrekna a P750,000 iti umuna nga aldaw ti pannakaipabuyana, idinto nga agsobsobran iti milion ti sarsarunuenna a pelikula, ken nawatiwaten ti nangitarayan dagiti pelikula nga “Ang Panday” ken “Ang Darling Kong Aswang” nga agpada a nakapastreken iti nasurok a P16-million.

Mabalin a ti tsismis kadakuada ken ni Krista Ranillo a leading lady-na iti pelikula ti makaigapu iti panagsuek ti pelikulana. Maisaysayangguseng nga adda relasionda a dua, a rason pay ti nalimed a panagriri wenno nagistayan panagsina da Pacquiao ken Jinkee. Ngem uray pay awan ti intriga, naigagara man wenno saan, awan laeng ti pangnamnamaanda a pumatok iti takilia ti pelikula ni Pacquiao. Kapada laeng daytoy iti bassit-ti-napastrekna nga “Anak ng Kumander” idi 2007 nga immuna nga insalipna iti MMFF. Ta uray pay mismo a pelikula ti biagna, “Pacquiao: The Movie” a nagbidaan ni Jericho Rosales a naipabuya idi 2006, saan met a nagustuan dagiti agbuybuya.

Ken kas iti politika, awan met ti panggep ni Pacquiao nga isardeng iti pelikula. Ngem uray pay ania ti aramidenna, ti panagboksingna ti pakaggagaran unay dagiti Filipino a buyaen. Ta kasapulantayo ni Pacquiao tapno makitatayo iti raya ti init iti nalidem a kasasaad ti politika ken ti adu a parikut iti kurapsion iti gobernio ken ti nakaro a kinakurapay iti pagilian. Ni Pacquiao ti mangibagbagi iti panangikarkarigatantayo latta a bumangon iti ania man a ranget iti biag.

Agpayso nga adda dagiti pada ni Pacquiao a kampeon a Filipino, ngem adu pay a panagsanay ken nasiken a disiplina iti ring ti kasapulanda tapno maragpat no di man maartapanda ti kalidad ti maysa a boksingero a kas kenkuana.

Ngem agingga iti kaano a mamantinir ni Pacquiao ti rimatna iti boksing tapno agtalinaed iti pakaidaydayawanna a katatan-okan a boksingero iti agdama?

Daytoy a tawen ngarud ti mangibaga no agtultuloy dayta a rimat ni Pacquiao wenno lamuten laeng ni Clottey iti labanda inton Marso 13, no di man ti narugit a politika.

(Basaen ti orihinal a bersion daytoy iti Bannawag, Enero 11, 2010.)

No comments: