KAYKAYAT TI BABAI TI LALAKI NGA AMMONA TI AGPAKATAWA?

AWAN pilpilien ni ayat, kunada man, ngem sigurado la ketdi nga ad-adda ti pangitartarayan dagiti nalaing nga agpakatawa ngem dagiti naguguapo ngem isuda.

Daytoy ngamin ti ibagbaga ti kaudian a surbey ti Social Weather Stations (SWS) a rimmuar sakbay iti Aldaw Dagiti Puso. Iti kano panagpili iti kapareha iti biag, 9 iti 10 kano a nataengan a Filipino ti mangpili iti daytay nalaing a mangrayray-aw uray pay saan met a makaay-ayo ti langana. Ad-adda kano a pilienda a karelasion ti asino man a mangpakatawa kadakuada.

Iti surbey, 94 a porsiento kadagiti babbai a napagsaludsodan ti nagkuna a kaykayatda dagiti ammona ti mangray-aw wenno ammona ti agpakatawa ngem dagiti naguapo a saan a nayanak iti panawen ti ang-angaw. Idinto a 86 a porsiento met kadagiti lallaki ti nagkuna a pilienda dagiti naragsak a kapareha, wenno ammoda ti agkatawa kadagiti angawda, saan ket a dagiti napimpintas nga amang ngem dida met ammo ti umisem.

Nagpintas man a damag daytoy kadagiti saan met a naparaburan iti makaay-ayo a langa. Ken saan a kasapulan ti agpabaneg a kasla a body-builder wenno agporma a kasla artista, wenno agbalin a natayag a kas kadagiti basketball player. Kasapulan laeng gayam ti napintas nga angaw, wenno punchline, kunada dayta iti comedy, a mangipasigurado nga umisem, agkatawa no di man agpurngingi ni ading a balasang a makangngeg.

Maamirismo met itan, nga awan ti pilpilien ti Namarsua iti agpang ti ayat, ta ipaayna latta met ti gundaway nga atiwen ti nalaad uray dagiti aglanglanga a Piolo Pascual, Coco Martin wenno asino ditan nga id-idoluenda iti kinaguapona nga artista.

Kasta met dagiti babbai no kayatda a di panawan dagiti magustuanda a lalaki, sursuruenda ti agkatawa, aglalo no ‘tay kaparehada ti agangaw wenno mangray-aw. No nasarsarangsang, nasaysayaat pay ta lumsot a dagus agingga iti puso dagiti babbaro.

Segun ken ni Josefina Natividad, director ti Population Institute iti Unibersidad ti Filipinas, nakaaay-ayat ti makikadua iti tao a naragsak ti panagkitana iti biag, ta saan a mapukaw dayta a paset ti personalidadna, saan a kas iti langa nga agbaliw iti panaglabas dagiti panawen.

Kapareho laeng ti resulta ti surbey iti rimmuar met iti Estados Unidos itay napan a tawen. Iti surbey nga insayangkat ti Match.com, maysa nga online a dating service, 70 a porsiento kadagiti balasang ti nangibaga a matinnag la ketdi ti pusoda iti asino man a mangpakatawa kadakuada agingga iti didan makaanges. Nakaskasdaaw daytoy ta ninamnamada a ti kinabaknang wenno kinaporma ti umuna koma a pilien dagiti Amerikana a pagibasaran iti ayatenda. Ta romantiko met gayam iti kaaduanna kadakuada, ket ammoda ti kasapulanda.

Saan la ketdi a mayadayo ditoy iti ibagbaga ni Marilyn Monroe idi sibibiag pay: a no mapakatawa kano ti lalaki ti maysa a babai, mabalinna kano a maipaaramid ti kayatna kenkuana.

Iti maysa pay a panagadal iti isu met laeng a pagilian, naduktalanda a kasla paset ti natural a kababalin ti maysa a babai ti mabatombalani iti tao nga ammona ti agpakatawa. Kasta met a kasla naka-program met i lalaki ti panagpakatawa no kayatna a maala ti nasami-it a “wen” ti babai.

Iti met bukod a panagsukisok ti British Psychological Society Annual Conference iti Brighton, England, naduktalanda a kaaduanna a babbai ti mamati a nasirsirib nga amang dagiti lallaki nga ammona ti agpakatawa ngem dagiti saan. Ken saan laeng a kinasirib ti makitkita dagiti babbai ditoy, segun ken ni Geoffrey Miller, sikolohista iti University of New Mexico, Albuquerque, ta makitada pay ti kinaalerto ken kinasalun-at ti panagpampanunot ken kinapudno iti maysa a lalaki nga ammona ti agpakatawa.

Ket no surokantayo ti agsao, kasla ar-aramaten laeng dagiti babbai ti kinalaing dagiti lallaki nga agpakatawa a kas pagibasaranda iti panagpilida iti pudpudno a kaparehada iti tungpal-biag ken agbalin nga ama dagiti annakda.

Ken sabali pay ti maitulong ti katawa a mabalin nga ammo metten dagiti babbai. No agkatawada kano, bumaba ti presion ti darada, sumayaat ti sirkulasion ti darada ken lumukay ti aangsanda. Inawaganda ngarud ti katawa a kas kasamayan nga agas. Isu a ti babai a makideyt iti naragsak a lalaki, nalag-an ti riknana nga agawid iti balayda.

Ngem depende met no kasano nga agpakatawa ti maysa a lalaki. Kas pagarigan, no agintitim-og wenno aginkakaglis daytoy tapno madlaw ken mapagkatawana ti babai, ngem no saan a napintas ti pannakaipakatna, agparang a corny laeng ti inaramidna. Ngem ti lalaki a mangaramat iti wagas ti komediante nga agpakatawa, dayta ti magusgustuan dagiti babbai kenpatienda a naragsak a makadua wenno makapareha.

Ta kunada met, saan a kasta ti kadarasna ti agpakatawa ta kasapulan met ti tayming, wenno husto ti tiempona, napintas a delivery wenno pannakaipakatna ken consistency, wenno agtultuloy ti pannakaiparang ti personalidad a naragsak. Agpayso ngarud nga adda utekna, ken naragsak a makadkadua ti tao nga ammona iti agangaw iti umisu a wagas ken oras.

Isu nga awan duaduana a manipud ken ni Dolphy agingga ken ni Vic Sotto ken uray pay da Joey Marquez, Vhong Navarro ken Ogie Alcasid, makita a nalaka a maawisda ti atension dagiti babbai, ken uray pay dagiti pusoda, ta kabaelanda a paksiaten ania man a panagduadua, panagbuteng, ken ania man a pakarikutan dagitoy a babbai no kasta nga ipalapaldan ti makapakatawa nga istoria wenno aramid.

Isu a no maminsan, dagiti komediante a kas ken ni Ogie Alcasid, saan a kas kada Richard Gomez wenno Aga Mulach ti dakdakkel ti gundawayna a makasukdal iti puso ti maysa a napintas ken napusaksak a Miss Australia. Adda met ketdi dagiti dadduma pay a rason tapno maatrakar ti maysa a babai, a kas koma no nalaing a kumanta wenno dadduma pay a talent nga ikut ti lalaki, nadayaw ken nasingpet, ngem no armas koma, ti panagpakatawa ti kasasamayan a pangtinnag iti rikna ni Ading Balasang.

Asino kadi met ti dina kayat ti agkatawa ken agragsak?

Ken saan laeng met a maipapan iti relasion, napateg met ti kinalaing nga agpakatawa iti panaggagayyem ken ania man a rason tapno makipulapol kadagiti tattao. Ket no ad-adu ti gagayyem, saan kadi a dakdakkel met ngarud ti gundaway ti lalaki a makaam-ammo iti babai a makarelasionna iti napaut a panawen.

(Basaen ti orihinal a bersion daytoy iti Bannawag, Marso 3, 2014.)